Warszawa, 7 października 2019 r.

Na przestrzeni ostatnich lat pojawiły się nowe zagrożenia dla zdrowia publicznego, tzw. elektroniczne papierosy (e-papierosy). Są one postrzegane jako mniej szkodliwe, dlatego młodym ludziom wydają się szczególnie atrakcyjne.

E-papierosy oraz tytoń podgrzewany pozwalają ukryć nawyk palenia.
Tym samym eliminują istotny czynnik chroniący młodzież przed sięganiem
po papierosy, jakim jest strach przed wykryciem nałogu przez rodziców. Dlatego też w łatwy sposób otwierają furtkę do palenia papierosów w przyszłości.

E-papieros to inaczej elektroniczny system dostarczający nikotynę.

E-papierosy to urządzenia elektroniczne, które podgrzewają ciecz i wytwarzają aerozol lub mieszankę małych cząstek w powietrzu. Mają wiele kształtów i rozmiarów. Większość z nich ma baterię, element grzewczy i miejsce na tzw. liquid. Niektóre e-papierosy wyglądają jak zwykłe papierosy, cygara lub fajki.
Inne przypominają pamięć USB, długopis lub przedmioty codziennego użytku.

Papierosy elektroniczne funkcjonują pod różnymi nazwami: e-papierosy, e-fajki lub systemy dostarczania nikotyny (ENDS).

W skład e-liquidu wchodzą: glikol propylenowy i/lub gliceryna, woda lub etanol, nikotyna (od 0 do 20 mg/ml) oraz dodatki smakowo-zapachowe. Obecnie istnieje ponad 8 000 różnych rodzajów e-liquidu o owocowych bądź słodkich smakach (m.in.: czekolada, popcorn, guma balonowa, wanilia), które mają na celu zachęcić młode osoby do sięgnięcia po e-papierosa.

Korzystanie z e-papierosa jest czasem nazywane „wapowaniem”
lub „JUULINGIEM”.

E-papieros działa na zasadzie podgrzewania płynu (e-liquid) do temperatury około 200^oC, tworząc przy tym aerozol, który jest wdychany przez użytkownika. Zwykle zawiera on nikotynę, aromaty i inne substancje chemiczne.

Użytkownicy wdychają aerozol z e-papierosów do płuc. Mogą go również wdychać osoby postronne, gdy użytkownik wydycha go w powietrze.

Warto zwrócić również uwagę na fakt, że urządzenia do palenia e-papierosów mogą być używane do dostarczania substancji psychoaktywnych.

Aerozol z e-papierosów jest szkodliwą „parą wodną”. Aerozol do e-papierosów, który użytkownicy wdychają, może zawierać szkodliwe substancje, w tym:

• acetaldehyd,
• formaldehyd,
• akroleinę,
• propanal,
• nikotynę,
• aceton,
• karcinogenne nitrozaminy.

Użycie e-papierosa powoduje emisję pyłu zawieszonego (PM2.5)
oraz najdrobniejszych cząstek (UFPs), których stężenie wzrasta w powietrzu otaczającym e-palacza.

JUUL to forma e-papierosa – urządzenie do vapingu o systemie zamkniętym, które nie jest przeznaczone do napełniania. Inteligentny mechanizm podgrzewający w urządzeniach JUUL wytwarza aerozol. Został zaprojektowany tak, aby ograniczać spalanie. Akumulator urządzenia JUUL ładuje się przez stację dokującą USB.

Wszystkie e-papierosy JUUL mają wysoką zawartość nikotyny. Według producenta pojedyncza kapsułka JUUL zawiera tyle samo nikotyny, co paczka 20 zwykłych papierosów. Produkt jest dostępny tylko w wysokich stężeniach nikotyny, co może powodować u niektórych nastolatków szybki rozwój uzależnienia. JUUL używa płynnych wkładów nikotynowych zwanych „podami”, które są dostępne w smakach atrakcyjnych dla młodzieży.

W Polsce papierosy istnieją już od 13 lat, jednak ich prawdziwa ekspansja na naszym rynku nastąpiła w latach 2008-2009.W tym okresie powstało najwięcej firm handlującymi tymi produktami, a za tym nastąpił lawinowy wzrost liczby użytkowników papierosów elektronicznych. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) alarmuje, iż właśnie w latach 2008-2012 w krajach Ameryki Płn., UE i Korei Płd. co najmniej dwukrotnie zwiększyła się liczba osób dorosłych używających tych produktów.

E-papierosy zyskały największą popularność wśród młodzieży. Przykładem
są Stany Zjednoczone, w których w 2011 roku e-papierosów używało 1,4% gimnazjalistów i 2,7% uczniów szkół średnich, a już rok później e-papierosy paliło odpowiednio 4,7% i 10% uczniów tych szkół. Innym przykładem może być Wielka Brytania. W 2013 roku 7% młodych mieszkańców tego kraju w wieku
11-18 lat zadeklarowało, iż przynajmniej raz w życiu korzystało z elektronicznych papierosów. W 2015 roku liczba ta wzrosła do 13%!

Polska negatywnie wyróżnia się na tle innych państw. Odsetek użytkowników elektronicznych papierosów jest bardzo wysoki, szczególnie w grupie nastolatków i młodych dorosłych. Coraz więcej uczniów przychodzi do szkoły
z elektronicznymi papierosami. Wielu z nich pali podczas przerw. Mimo, że szkoły wprowadzają regulaminy o zakazie używania e-papierosów, nie powoduje to spadku liczby użytkowników. Badania porównawcze przeprowadzone w 2011 roku i w 2014 roku wśród uczniów w wieku 15-19 lat wskazują, że liczba polskich nastolatków, którzy próbowali e-papierosa, wzrosła od 2011 roku sześciokrotnie. Nawet 30% uczniów w wieku od 15 do 19 lat regularnie pali elektroniczne papierosy, a 60% spróbowało ich co najmniej raz życiu.

Ponad połowa badanych (54,8%) uważała, że e-papierosy są dużo bezpieczniejsze niż zwykłe papierosy! Używanie e-papierosów jest traktowane przez młodzież jako mniej ryzykowne. Ponadto e-papierosy wyglądają atrakcyjnie, co osłabia negatywne przekonania na temat ich wpływu na zdrowie. Młodzież nie zdaje sobie sprawy, że e-papierosy tak samo uzależniają i tak samo negatywnie wpływają na zdrowie jak papierosy tradycyjne.

Istnieją dowody na to, że młodzi ludzie, którzy używają e-papierosów, mogą częściej palić papierosy w przyszłości. Istnieją udokumentowane przypadki zatruć płynem z e-papierosów wśród dzieci oraz osób dorosłych.

Co więcej, badania naukowe opublikowane w 2019 r. (Caporale et al., 2019) pokazują, że nawet beznikotynowe e-papierosy mogą być szkodliwe dla zdrowia, uszkadzając śródbłonek naczyń krwionośnych.

Najnowsze doniesienia medialne (z 23 sierpnia 2019 r.) donoszą o pierwszej śmierci dorosłego pacjenta związanej z ciężką chorobą układu oddechowego. Zgon jest wiązany z użyciem e-papierosów. Amerykańskie szpitale głośno mówią o coraz większej liczbie bardzo młodych osób palących e-papierosy, które trafiają do szpitali z problemami oddechowymi. Jedynym czynnikiem wspólnym w tych przypadkach jest używanie e-liquidów.

• Daj dobry przykład. Jeśli palisz, nigdy nie jest za późno na rzucenie palenia.
• Porozmawiaj ze swoim dzieckiem lub nastolatkiem o tym, dlaczego e-papierosy są dla nich szkodliwe. Nigdy nie jest za późno na pierwszy krok.
• Poinformuj dziecko, jaki jest twój stosunek do wszystkich wyrobów tytoniowych. Wyraź zdecydowany sprzeciw dla stosowania takich produktów. Uzasadniaj, dlaczego nie są one bezpieczne.
• Porozmawiaj z nauczycielami na temat egzekwowania zakazu palenia tytoniu na terenie szkoły oraz szkolnego programu zapobiegania paleniu tytoniu.

Działania w ramach konkursu ODBLASKOWA SZKOŁA 2019

Szkoła Podstawowa w Targowisku na początku nowego roku szkolnego promuje bezpieczeństwo wśród uczniów, rodziców oraz społeczności lokalnej. W tym roku również przystąpiliśmy do działania.
Zgłosiliśmy udział szkoły w konkursie organizowanym przez Wydział Ruchu Drogowego Komendy Wojewódzkiej Policji w Krakowie pod nazwą „Odblaskowa Szkoła”. Jego celem jest podniesienie świadomości rodziców i dzieci na temat dbania o bezpieczeństwo podczas drogi do i ze szkoły oraz kontrolowanie ustawowego obowiązku korzystania przez dzieci z elementów odblaskowych. Promujemy również inicjatywy ograniczające zagrożenia w ruchu drogowym.
Jak co roku nauczyciele i uczniowie wraz z rodzicami aktywnie włączają się w działania podnoszące bezpieczeństwo dzieci.
Co się już zadziało?
We wrześniu:
1.Skompletowaliśmy kamizelki i elementy odblaskowe, aby każdy uczeń i przedszkolak był widoczny na drodze. Pomógł nam w działaniu pan Mrówka ze Składów Budowlanych w Niepołomicach. Dziękujemy!!!
2. W każdej klasie przygotowano gazetki dotyczące bezpieczeństwa na drodze, promujące noszenie odblasków.
3. Uczniowie spotkali się z policjantem, który zwrócił szczególną uwagę na bezpieczne korzystanie z dróg oraz konieczność zakładania odblasków i kasków podczas jazdy na rowerze, hulajnodze, deskorolce.
4. Ogłoszono konkurs plastyczny pt. „Jestem bezpieczny, gdy idę lub wracam ze szkoły”.
5. Ogłoszono konkurs fotograficzny Moja odblaskowa rodzina.
6. Zorganizowano zajęcia pozalekcyjne w temacie bezpieczeństwa na drodze i noszenia elementów odblaskowych, podczas zajęć świetlicowych.
7. Przeprowadzony został turniej wiedzy o ruchu drogowym. Wyłoniono zwycięzców.
8. W dniu 29 września odbył się Jesienny Piknik Odblaskowy. Podczas imprezy wszystkie przedszkolaki dostały od Pana Mrówki kamizelki odblaskowe, w których pobiegły wraz z rodzicami ulicami Targowiska, aby promować noszenie odblasków. Następnie miały miejsce konkursy wiedzy o ruchu drogowym, pokaz ciągłej resuscytacji w wykonaniu strażaków, kontynuowany przez dzieci i rodziców. Zawody w odblaskach, happening i pokaz mody odblaskowej oraz wspólny taniec – to działania, które odbyły się podczas imprezy, sprawiając dzieciom i dorosłym wiele radości.
9. Akcja „Ratujemy i uczymy ratować” – uczniowie klasy ósmej pod patronatem specjalisty edukacji dla bezpieczeństwa przygotowali warsztaty dla klas 1-3. Dzieci uczyły się, w jaki sposób powiadamiać o zdarzeniu oraz trenowały resuscytację krążeniowo-oddechową. 10. Odblaskowy Rajd rowerowy wolontariuszy biegu po Puszczy Niepołomickiej „4RestRun”.
11. Uczniowie klas I- III doskonalili umiejętność bezpiecznego poruszania się po drodze. Szczególną uwagę zwrócono na prawidłowe przechodzenie przez pasy i na przejściach z sygnalizacją świetlną.
12. Uczniowie klas I-III uczestniczyli w konkursie plastycznym „Chodź z nami” w ramach Kampanii Europejskiego Tygodnia Zrównoważonego Transportu w miastach i gminach oraz zmiany zachowania mieszkańców. Hasło kampanii „Bezpieczny ruch pieszy i rowerowy”.
Co przed nami?
- dyskoteka odblaskowa
- realizacja działań w ramach kampanii NO PROMIL-NO PROBLEM
- akcja dla seniorów promująca noszenie kamizelek i elementów odblaskowych
- bicie Rekordu w Pierwszej Pomocy - ciągła resuscytacja
- Bezpieczny Marsz ulicami miejscowości, podczas którego uczniowie zachęcają mieszkańców do noszenia odblasków
- finał konkursu Odblaskowa Szkoła 2019 – podsumowanie i rozdanie nagród zwycięzcom konkursów.

Koordynatorzy Zintegrowanej Polityki Bezpieczeństwa w Targowisku

Tradycyjnie w pierwszych dniach września naszą szkołę odwiedzają policjanci z Komendy Policji w Niepołomicach.
Tym razem gościliśmy sierż. szt. Zdzisława Gazdę. Spotkanie odbyło się w ramach zaplanowanych działań konkursu „Odblaskowa szkoła”, którego głównym celem jest zwrócenie uwagi uczniom na bezpieczne korzystanie z dróg, a także zakładanie odblasków. Pan Policjant przypomniał uczniom zasady bezpiecznego poruszania się po drodze. Omówił, w jaki sposób przechodzić przez drogę, dlaczego ważne jest zakładanie kamizelek odblaskowych. Poruszył temat bezpiecznej jazdy na deskorolce i hulajnodze. Jak chronić swoje dane osobowe i jak bezpiecznie korzystać z Internetu, o tym zostali pouczeni uczniowie starszej grupy wiekowej. Gościem specjalnym, który ucieszył zarówno starszych, jak i młodszych uczniów był pan „Mrówka”, który w ramach ogólnopolskiej akcji sieci polskich Składów Budowlanych „Mrówka” propaguje „Bezpieczną drogę do szkoły”. Uczniowie zostali zaopatrzeni w kamizelki i opaski odblaskowe.
Serdecznie dziękujemy za odwiedziny w naszej szkole i zapraszamy za rok.

W ramach działań konkursowych „Odblaskowa Szkoła” uczniowie szkoły w Targowisku przygotowali gazetki zachęcające do noszenia kamizelek i elementów odblaskowych. Oto one: